11 Euskeldun Batzokijaren
Estatutuak (1894). Iruzkinaren eskema.
Testuaren aurkezpena (Sarrera)
×
Lehenengo batzokiaren estatutuak
×
Testu juridikoa eta politikoa. Aldi berean arautegia eta
printzipio politikoen adierazpena. Publikoa baina osagarri pribatua alde batera
(testu irekia baina arautegia kideei zuzentzen zaie)
×
Egilea Arana anaiak (Sabino, Luisen laguntzarekin).
Batzarrean onartuak
×
Egileen aurkezpena egin
×
Non? Noiz?
×
Bilbon, 1894-7-14. Bilboko batzokiaren inaugurazioaren
egunean. Ekitaldian Ikurrina altxatu zen lehenengo aldiz
×
Egoera: Berrezarkuntza (Errestaurazio) garaia. Maria Kristinaren
erregeordetzan Sagasta gobernuburua. Euskal Herriko nazionalismoaren sorreraren
eta industrializazioaren garaian
Testuaren Analisia (barne analisia)
×
Egitura eta ideia nagusiak. Atala zortzi artkulutan
egituratuta dago
a.
Lehenengo bi artikuluak:
elkartearen izena, helburu
eta oinarri normatiboak definitzen ditu.
b.
3-7 artikuluak:
Lelo nagusia (Jaungoikua eta Lagizarra)
osatzen duten terminoak argitzen ditu.
c.
8. Artikulua
Euskalerria osatzeko nolakotasuna azaltzen
du
×
Aurreko puntuei jarraituz, testua analizatuko dugu
a.
Lehenengo bi artikuluak
“Batzokija” sortu. Zer
da? Aisiarako zentroa. Jarraian azaltzen den eta guk azalduko dugun “Jaun Goikua
eta Lagizarra” lelopean.
SPDren eredua (erakunde
aniztasuna partiduaren esparruan): Bizkai Batzarra + Euskaldun Batzokija =
partidua baino gehiago (mugimendua)
b.
3-7 artikuluak: Jaungoikua eta
Lagizarra. Aranismoaren ideia nagusiak
agertu.
Foralismoa
4. artikulua: Lagizarra “Bizkaia …
Foru izeneko bere lege tradizionaletan … berrezarriko du …”
Independentzia?: “Bizkaia
askatasunez birsortuko da”
Anbiguotasuna azaldu
Foruetan oinarrituta. Azalpen
txikia (foruak). Bilakaera historikoa XIX. mendean (oso gainetik)
Katolizismoa
Konfesionaltasuna eta integrismo
katolikoa:
“Bizkaia katolikoa, apostolikoa eta
erromatarra izango da bere barruko … eta gainerako herriekiko harremanetan”
Erlijioaren eta politikaren arteko
bereizketa egongo dela esaten digu, baina erlijioa eta eliza politika eta
Estatuaren gainean kokatuko dira beti.
Erlijioarekiko mendekotasuna
Fedea aberriaren oinarria.
Ezkerreko partiduek Vatikanoaren
azpian ikusi
Idealizazioa
“Eta. … orden erlijiosoaren eta
politikoaren … harmonia perfektuaren …”
Nazio berria paradisu modukoa
Arrazakeria
“(Bizkaia) Erabat ez bada ere,
gehien bat, euskal arrazako familiez osatuko da”
Immigrazioa eta kulturen arteko
talka azaldu.
Aranaren jarrerari buruzko
interpretazio kontrajarriak
Euskaltzaletasuna
“Euskara hizkuntza ofiziala”
Osagarri identitarioa
S. Aranaren euskaran izandako
eragina
Karlismoarekiko lotura
Jaingoikua ta Lagizarra ≈
Jungoikoa, Aberria, Foruak
Aita eta bera 16 urte izan arte
karlistak izan ziren
Integrismo katolikoan islatu.
Tradizionalismo karlista jaso.
Bizkaitarrismoa
Bizkaia oinarria. Nazionalismo
bizkaitarra:
Bizkaiko lema (1.art), Bizkaiko
Elkarte Nagusia (2.art)
Bizkaia katolikoa izango da (3.
art), Bizkaia askatasunez birsortuko da (4. Art) etab. etab.
Hastapenetan. Gero ahulduko da.
c.
8. Artikulua: Euskalerria osatzeko
nolakotasuna azaltzen du
lurralde
bakoitzak “bere autonomia partikularra murriztu gabe”
Foruak
errespetatu. Federazioaren ideia.
Testu ingurua
(kanpo analisia)
Ø Espainian politikan
Berresarkuntza. Maria Kristinaren Erregeordetza (3 lerro)
Ø Foruen indargabetzea (3
lerro)
Ø Euskal Herrian: industrializazioa
+ immigrazioa (<5 lerro)
Ø Gai nagusia: Euskal
nazionalismoa (oinarriak eta bilakaera Sabino Arana hil arte) (ez errepikatu
esanda dagoena)
Ondorioa
o
Oso testu baliogarria
×
ideologia aranista ezagutzeko. Ondo
jasotzen eta azaltzen ditu puntu klabe nagusiak: (zuk zerrendatu)
×
politika egiteko modu baten
erakusgarria: batzokia, partidua … Mugimendua.
o
Eragin handia
×
Testua ideia aranisten hedatzailea
×
Euskal nazionalismoaren lehenengo
oinarria
o
Geroko bilakaera
×
Lerro batzuetan geroko bilakaera
laburtu (ez luzatu)
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina