Testu 4. Burdinbideen lege orokorra (1855-06-06))

4 Burdinbideen lege orokorra. Iruzkinaren eskema.

Testuaren aurkezpena (Sarrera)

×         Testu juridikoa: burdinbideen legea. Lehen mailakoa. Madrilgo Gazetan (zer da: aldizkari ofiziala). Testu publikoa.

×         Egilea: Gorteak, Isabel II eta Sustapen ministroa (berrespena). Nori zuzenduta: Espainiako herriarentzat eta Espainiako eta atzerriko konpainiak eta inbestitzaileak

×         Noiz eta non. Egoera. Bi urteko aurrerakoia + Isabel IIaren erreinaldia (aldiaren eta errealdiaren aurkezpen oso txikia).

×         Testuaren gaia

Testuaren Analisia (barne analisia)

×         Mezu nagusia eta egitura

×             Burdinbidea eraikitzean abiatu

×             Sarrera (goiburukoa egileak eta hartzaileak aipatzeko) eta 6 artikulu.

×             Bigarren mailako ideiak

a.         Nori dagokio (4, 6 artikuluak)

b.         Inbertsioak suspertzeko ematen diren abantailak (8, 19, 20 artikuluak)

c.         Erreferentzia teknikoa: errail arteko zabalera (30. artikulua)

Jarraian, banan banan aztertuko ditugu:

a)        Nori dagokio (4,6 artikuluak):

×             Burdinbideen eraikuntza nori dagokio: Gobernuari edo Konpainia partikularrei emakiden bidez.

×             Beharra:

×             Burdinbideen eraikuntzaren garrantzia. Ingalaterra eta Europako ereduak: industrializazioaren motorra. Espainiako egoera. Atzerapena eta honen zergatiak.

×             Kapital handien beharra: estatuarenak edo pribatuak

×             Praktikan nork egingo du? Emakiden sistema. Liberalismo ekonomikoaren lotura. Jabetza pribatuaren garrantzia.

×             Atzerriko konpainiak. Zergatik? Frantziako kapitalak...

×             Penintsulako kapitalak? Txikiegiak: Katalunia, Euskal Herria, Valentzia.

b)        Abantailak

×             8. artikulua: funts publikoen laguntza (gobernuak + konpainiak elkarrekin lan egin, kapitalen zatia eman, gutxieneko interesa ziurtatu)

• Estaturen parte hartzea. Interbentzionismoa versus liberalismoa.

•    Funtsen jatorria:

•    Madozen desamortizazioa (Defizit publikoa, helburuak eta desamortizazio bera deskribatu)

×             19. artikulua: Konfiska-ezinak + bahimen-ezinak (babesa)

•   Zergatik? Gerra. Karlistadak (aipamen laburra) azaldu.

×             20. artikulua: Errekurtsoak ematen dira:

•    Lurrak (publikoak direnak)

•    Auzotasuneko eskubidea (egurra, larrea...)

•    Harrobiak irekitzeko baimena

•    Bidesariak kobratzeko eskubidea

•    Materialen inportazio askea

=> Beharrezkoa den guztia konpainiak erakartzeko

=> Materialen inportazioa askearen garrantzia. Ikuspuntu librekanbista. Eragina!!! Ez du bultzatzen barneko industria Europan bezala...

c)        30. artikulua: zabalera

Zergatik Europan baina zabalagoa? Bi argudioak (inbasioak? Potentzia handiagoa erliebea dela eta...)

Ondorioak: isolamendua

Testu ingurua (kanpo analisia)

o   Bi urteko aurrerakoia Isabel II.aren erreinaldian kokatu. Aldia azaldu.

o   Egoera ekonomikoa: industrializaziorik ez: Europako eredua. Liberalek ekarritako aldaketa ekonomikoak (apunteetan lehenengo puntuan). Honako idia hau gehitu: Arazoa: merkatu batasunik ez. Konpontzeko:

×         oztopo fiskalak ezabatzeko neurriak  (jaurerriak + barneko aduanak)

×         trenbidea

o   Prozesua:

×         1844ko proiektua: Bartzelona Mataro (1848). Beste lerro txiki batzuk

×         Aurrerakoien legeak Trenbideen legea + neurri finantzarioak (bankuei eta kredituari buruzkoak)

×         Trenbide konpainiak sortu: Iparraldeko Trenbidea, Andaluziako Trenbideak, MZA (Madril-Zaragoza-Alacant) …

×         1866 →4.500 km; 1900 →13.200 km

o   Egindako sistema erradiala. Portuak. Frantziaren eragina. Errepideen sarea errepikatu.

o   Oztopoak

×         Zeharkako lerroen falta => merkatu integral bat osatzeko oztopoa

×         Tramu batzuen errentagarritasun falta. Eskaririk ez (1866ko krisia)

×         Isolamendua

o   Beste jarduera ekonomikoak

Ondorioa

o   Zer erakusten digu testuak?  

o   Testuaren eragina

×         Ikusi dugun bezala burdinbideari bultzakada handia eman

×         Aurrerapauso ekonomiko handia.

×         Liberalismo ekonomikoaren oinarriak sendotu

o   Baina

×         Ez zen baliogarria izan barneko siderometalurgia bultzatzeko

×         Aldea Europako beste herriekin.

×         Beranduago egin zen

×         Errentagarritasun txikiagoa: merkantzia gutxiago garraiatu Espainiako produktibitatea txikiagoa delako  industria garapena eskasa dela eta