Testu 16. Bizkaian eta Gipuzkoan kontzertu ekonomikoak ezeztatzeko lege-dekretua (1937-06-23)

16 Bizkaian eta Gipuzkoan kontzertu ekonomikoak ezeztatzeko lege-dekretua  (1937-06-23)

Testuaren aurkezpena (Sarrera)

×         Gipuzkoa eta Bizkaiko Kontzertu Ekonomikoen ezeztatzeko lege-dekretuaren zatia

×         Testu juridikoa. Testu publikoa. Lehen mailakoa.

×         Egilea: Francisco Franco Espainia matxinatuaren gobernuburua

×         Noiz eta non?

×         1937ko ekainaren 23an. (BOE 24an)

×         Burgosen (matxinatuen behin-behineko hiriburua (Estatu Nagusia)

×         Nori zuzenduta?

×         Bizkaia, Gipuzkoa

×         Egoera:

×         Gerra Zibilaren bukaeran. Ekainaren 19an Bilboren eroraldia.

Testuaren Analisia (barne analisia)

×         Egitura:

×         3 paragrafoko zioen azalpena (=exposición de motivos) eta xedapen bakarra: lehen artikulua. Aztertuko ditugu.

×         Zioen azalpena. Ideia nagusiak.

×         Kontzertu ekonomikoen sistema itundua pribilegioa da (autonomia + zerga gutxiago)

×         Nafarroa eta Araba Mugimendu Nazionala defendatu dute, Bizkaia eta Gipuzkoak aldiz Mugimenduaren aurka borrokatu dute. Beraz esker txarrekoak (pribilegioa zuten) eta traidoreak  dira

×         Azalpena:

×         Kontzertu ekonomikoak zer ziren (zergatik pribilegioa) (laburrean, gero azalduko dugu gehiago testuinguruan)

×         Zer da Mugimendu Nazionala? Zer gertatu da gerran? (oso laburra ere)

×         Xedapena. Artikuluaren ideia nagusia:

×         Erregimen fiskal erkideak inposatuko da Gipuzkoan eta Bizkaian eta kontzertu ekonomikoen sistema abolituko da.

×         Azalpena:

×         Zigor bezala ulertzen da (Araban eta Nafarroan saria da, ez da eskubide bat)

Testu ingurua (kanpo analisia)

Ø  Sistema foralaren aipamen laburra. Abolizioa, Canovas eta kontzertu ekonomikoak (kontzertu sistemari buruz dakigun guztia azaldu)

Ø  Errepublikaren azken aldian: Estatutua (azalpen laburra)

Ø  Gerraren emaitza, beraz gerra Euskal Herrian azaldu behar.

Ø  Errepresioa

Ondorioa

o   Testuak erakusten duena: Frankoren jarrera. Matxinatuak “besteak dira”. Probintzia leialak et traidoreak. Gertaera gogoangarria Euskal Herriaren eta Estatu Espainolaren arteko harremanetan.

o    Kontzertu Ekonomikoen galerak kalte handia eman zien probintzia hauei, autonomia fiskala eta administratiboa galtzen zituztelako, baina

×             Enpresario asko altxatuen alde

×             Konpentsazioa: industria bultzatu eta babestu: protekzionismoa

o   Nafarroak eta Arabak, garapen industrial gutxiago, baina Kontzertuen abantailak ondo aprobetxatu

o   Etorkizuna: kontzertuen sistema berreskuratu